Gıda ve Tarım Örgütü Çarşamba günü yaptığı açıklamada, vahşi doğada yakalanan ve su ürünleri yetiştiriciliğinde yetiştirilen balık, kabuklu deniz ürünleri ve alg miktarının 2020’de 214 milyon tona ulaştığını söyledi.
Su ürünleri yetiştiriciliğinde sürekli bir artıştan kaynaklanan yeni rekor, Ukrayna’daki savaş, bozulan tedarik zincirleri ve enflasyon nedeniyle fiyat artışları ve gıda kıtlığıyla karşı karşıya kalan bir dünya için iyi haber.
FAO direktörü Qu Dongyu, “Küresel açlığı ve yetersiz beslenmeyi sona erdirme çabalarımızda balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliğinin büyümesi hayati önem taşıyor” dedi.
Ancak aşırı avlanan okyanuslar, iklim değişikliği ve kirlilik ele alınmazsa bu potansiyeli tehdit edebilir, BM ajansı 2022 dünya balıkçılık durumu raporunda uyardı.
“Su ürünleri yetiştiriciliğinin büyümesi genellikle çevre pahasına gerçekleşti” dedi. “Sürdürülebilir su ürünleri yetiştiriciliği, su ürünlerine yönelik artan talebi karşılamak için kritik olmaya devam ediyor.”
2020’de toplam 178 milyon ton olan su hayvanlarının üretimi, balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği arasında eşit olarak bölündü.
Kalan 36 milyon ton ise yosun üretimidir.
Lizbon’daki BM Okyanus Konferansı sırasında açıklanan rapora göre, insan tüketimine yönelik balık, karides ve diğer kabuklu deniz ürünlerinin verimi 1990’lara göre yüzde 60’tan fazla, nüfus artışını çok geride bırakıyor.
Ortalama olarak, dünya çapında insanlar bugün yılda 20 kilodan fazla su ürünü tüketiyor, bu 50 yıl önceki miktarın iki katından fazla.
Küresel olarak, insanlar tarafından tüketilen proteinin yüzde 17’si su kaynaklı kaynaklardan geliyor. Rapora göre, birçok Asya ve Afrika ülkesinde bu rakam yüzde 50’nin üzerine çıkıyor.
Son araştırmalar, denizlerden ve iç sulardan elde edilen vahşi ve çiftlik gıdalarının da kritik bir temel omega-3 yağ asitleri ve mikro besin kaynağı olduğunu göstermiştir.
Qu, “Suda yaşayan gıdalar, gıda güvenliği ve beslenmedeki kilit rolleriyle giderek daha fazla tanınmaktadır.” Dedi.
Suda yaşayan hayvan üretiminin yaklaşık yüzde 90’ı insan tüketimine yönelik olup, geri kalanı balık unu ve balık yağı gibi gıda dışı kullanımlara yöneliktir.
Asya ülkeleri, 2020’de dünyadaki su ürünleri balıkçılığının ve su ürünleri yetiştiriciliğinin yüzde 70’inin kaynağıydı.
Çin, açık ara en büyük balıkçılık üreticisi olmaya devam ederken, onu Endonezya, Peru, Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Vietnam izliyor.
1990’ların ortasından bu yana durgunlaşan vahşi doğada sözde av balıkçılığı, önceki üç yılın ortalamasına kıyasla 2020’de yüzde dört düştü.
Düşüşün bir kısmı COVID pandemisinin neden olduğu aksaklıklara bağlanabilir, ancak uzun vadeli düşüş aşırı avlanmadan kaynaklanıyor.
British Columbia Üniversitesi ekonomisti ve balıkçılık uzmanı Rashid Sumaila AFP’ye verdiği demeçte, “FAO, yakalanan balıkların yüzde 34’ünün aşırı avlanan stoklardan geldiğini tahmin ediyor.”
“Ama çok muhafazakarlar” diye ekledi. “Bağımsız araştırmalar bu rakamı yüzde 50’ye çıkardı.”
Yorumlar